Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR) – nazwa ta najczęściej tłumaczona jest na język polski jako „Terapia odwrażliwiania za pomocą ruchu gałek ocznych” i chociaż nie jest to tłumaczenie w pełni adekwatne, do tej pory nikt nie zaproponował niczego bardziej trafnego. Obecnie stosowane są różne formy stymulacji: przy pomocy pulsatorów, słuchawek, specjalnych urządzeń z punktem świetlnym, dotykowa (u małych dzieci), czy autostymulacja w terapii online.
Osobą, która opracowała zasady terapii EMDR jest Francine Shapiro i to ona odkryła, że szybkie i powtarzające się ruchy oczami wpływają na obniżenie się poziomu lęku i negatywnych odczuć doświadczanych przez osoby, które wcześniej przeżyły tragiczne, traumatyczne wydarzenia. Szczegółowo opisuje początki przygody z tą formą pracy oraz procedurę EMDR w książce „Zostawić przeszłość w przeszłości”.
Terapia EMDR została zastosowana na szerszą skalę w terapii weteranów z Wietnamu, którzy cierpieli na Zespół Stresu Pourazowego (PTSD). Procedura EMDR okazała się skuteczna i obecnie jest rekomendowana przez organizacje:
- Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne (APA)
- Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) – polecana jako terapia łagodząca skutki traumy
- International Society for Traumatic Stress Studies (Międzynarodowe Towarzystwo Badań nad Stresem Traumatycznym).
- Ministerstwo Obrony i Lecznictwa dla Weteranów USA
EMDR to ustrukturalizowana forma terapii, ma dokładnie opisaną procedurę. Szczególnie istotne jest odnalezienie zdarzenie źródłowego, które jest przyczyna obecnych problemów. EMDR widzi zaburzenie klienta z takiej perspektywy: aktualne zachowania i reakcje mogą być manifestacją wcześniejszych i nieprzetworzonych traum przez „duże” T (na przykład: katastrofy, wypadki, gwałt, molestowanie seksualne lub „małe” t (zaniedbanie emocjonalne, oddzielenie od rodziców). Szukamy zatem sytuacji źródłowych po to, aby te trudne zdarzenia nie miały wpływu na obecne funkcjonowanie, nie uruchomiały starych, już teraz nieużytecznych skryptów i schematów. O ile w sytuacji zagrożenia tamte zachowania i reakcje emocjonalne były chroniące i umożliwiały przetrwanie, o tyle teraz, kiedy zagrożenia już nie ma utrudniają funkcjonowanie.
pulsator EMDR
Sam proces stymulacji, czyli przesuwanie dłonią przed oczami pacjenta czy używanie elektronicznych urządzeń do stymulacji dotykowej, słuchowej lub wzrokowej, który wydaje się taki najbardziej inny od pozostałych form terapii jest narzędziem, a nie celem terapii. Stymulacja to proces, który przetwarza źródłowe, zablokowane wspomnienie i jeżeli nie jest to „właściwe” wspomnienie, to efekt nie będzie tak dobry, albo nie będzie go w ogóle. EMDR działa na poziomie neurobiologii mózgu, dowodzą tego badania neuroobrazowania- widoczne są znaczące różnice aktywacji obszarów w mózgu, odpowiedzialnych za odczuwanie lęku i automatyczne reakcje emocjonalne (np. aktywność ciała migdałowatego obniża się, a aktywność kory przedczołowej jest wyższa) u pacjentów w terapii EMDR.
Celem EMDR jest uaktywnienie wrodzonego systemu przetwarzania informacji, integrującego w pamięci doświadczenia, które ze względu na swoją siłę lub czas trwania przekroczyły możliwości poradzenia sobie i pozostają nieintegrowane, co powoduje ciągłe ich przeżywanie lub nadmiarowe i nieadekwatne reakcje na bodźce kojarzone z wydarzeniem. EMDR pozwala na nadanie im właściwego znaczenia, zrozumienie, przetworzenie dotychczas nieprzeżytych emocji i zapisanie wspomnienia we właściwym miejscu w sieci pamięciowej („zostawić przeszłość w przeszłości”).
Jeśli powyższy arttykuł zainteresował Cię, sprawdź ofertę terapii EMDR w cenniku.